Prawo do świadczeń pieniężnych z Pomocy Społecznej przysługuje:
- osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty 776 złotych, zwanej kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej;
- osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty 600 złotych, zwanej kryterium dochodowym na osobę w rodzinie:
przy jednoczesnym występowaniu co najmniej jednego z powodów wymienionych poniżej lub innych okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy społecznej:
- sieroctwa;
- ubóstwa;
- bezdomności;
- bezrobocia;
- niepełnosprawności;
- długotrwałej lub ciężkiej choroby;
- przemocy w rodzinie;
- potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi;
- potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności;
- bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych;
- braku umiejętności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego;
- alkoholizmu lub narkomanii;
- zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej;
- klęski żywiołowej lub ekologicznej
po przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu środowiskowego, w którym ustalana jest sytuacja osobista, rodzinna, dochodowa i majątkowa osób/rodzin, które złożyły wniosek o udzielenie pomocy. W przypadku osób korzystających ze stałych form pomocy aktualizację wywiadu sporządza się nie rzadziej niż co 6 miesięcy (mimo braku zmiany danych).
W szczególnie uzasadnionym przypadku osobie/rodzinie o dochodach przekraczających kryterium pod warunkiem zwrotu części lub całości kwoty zasiłku.
W przypadkach szczególnych, zwłaszcza jeśli żądanie zwrotu wydatków na udzielone świadczenie stanowiłoby dla osoby nadmierne obciążenie lub też niweczyłoby skutki udzielonej pomocy można odstąpić od żądania takiego zwrotu.
Rodzaje świadczeń z pomocy społecznej
Zasiłek celowy przysługuje:
- osobie/rodzinie, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby/rodziny;
- w szczególnie uzasadnionym przypadku osobie/rodzinie o dochodach przekraczających kryterium może być przyznany:
- specjalny zasiłek celowy w wysokości nieprzekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny, który nie podlega zwrotowi,
- zasiłek celowy pod warunkiem zwrotu całości lub części kwoty zasiłku.
Zasiłek celowy może być przyznany w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej, w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu.
Wysokość świadczenia ustalana jest odpowiednio do okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy.
Wysokość zasiłku celowego ustalana jest biorąc pod uwagę jedynie najniezbędniejsze potrzeby osoby/rodziny oraz uzależniona jest od środków finansowych Ośrodka.
Zasiłek okresowy przysługuje:
- osobie samotnie gospodarującej, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej;
- rodzinie, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego rodziny;
- w szczególnie uzasadnionym przypadku osobie/rodzinie o dochodach przekraczających kryterium może być przyznany zasiłek okresowy pod warunkiem zwrotu całości lub części kwoty zasiłku
Zasiłek okresowy przysługuje, w szczególności ze względu na:
- długotrwałą chorobę;
- niepełnosprawność;
- bezrobocie;
- możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego;
- zaspokojenie niezbędnych potrzeb bytowych do czasu otrzymania pierwszej wpłaty po podjęciu pracy
Wysokość zasiłku okresowego
- w przypadku osoby samotnie gospodarującej – do wysokości różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby;
- w przypadku rodziny – do wysokości różnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.
Kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 20 zł.
Obligatoryjna część zasiłku okresowego wynosi 50% maksymalnej wysokości dla osoby/rodziny.
Wysokość zasiłku okresowego ustalana jest biorąc pod uwagę jedynie najniezbędniejsze potrzeby osoby/rodziny oraz uzależniona jest od środków finansowych Ośrodka.
Okres, na jaki przyznawany jest zasiłek okresowy ustala pracownik socjalny na podstawie okoliczności sprawy, nie dłużej niż 6 miesięcy.
W przypadku podjęcia zatrudnienia przez osobę objętą kontraktem socjalnym pobierającą zasiłek okresowy, może być on wypłacany nadal niezależnie od dochodu, do dnia wynikającego z decyzji przyznającej zasiłek okresowy, nie dłużej jednak niż do 2 miesięcy od dnia, w którym osoba została zatrudniona.
KTO MOŻE OTRZYMAĆ ZASIŁEK STAŁY?
Zasiłek stały przysługuje:
- pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej (wynoszącego 776 zł),
- pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie (wynoszącego 600 zł na osobę w rodzinie).
Zasiłek stały nie przysługuje, jeżeli:
- osoba otrzymuje rentę socjalną
- osoba otrzymuje świadczenie pielęgnacyjne
- osoba otrzymuje specjalny zasiłek opiekuńczy
- osoba otrzymuje dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania
- osoba otrzymuje zasiłek dla opiekuna
Zasiłek stały ustala się w wysokości:
- w przypadku osoby samotnie gospodarującej – różnicy między kwotą stanowiącą 130% kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 1000 zł miesięcznie;
- w przypadku osoby w rodzinie – różnicy między kwotą stanowiącą 130% kryterium dochodowego na osobę w rodzinie a dochodem na osobę w rodzinie.
- Kwota zasiłku nie może być wyższa niż 1000,00 zł miesięcznie i nie niższa niż 100 zł miesięcznie.
Zasiłek stały przyznaje się bezterminowo:
- w przypadku niezdolności do pracy z tytułu wieku – w przypadku osiągnięcia wieku emerytalnego określonego w artykule 24 ustęp 1 oraz artykule 27 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
- w przypadku, gdy orzeczenie jest wydane na czas nieokreślony
Zasiłek stały przyznaje się na okres w przypadku gdy orzeczenie ma charakter okresowy.
W przypadku złożenia przez osobę, która nie posiada orzeczenia o całkowitej niezdolności do pracy lub orzeczenia o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, wniosku o przyznanie zasiłku stałego wraz z wymaganą dokumentacją oraz potwierdzeniem złożenia wniosku o przyznanie świadczenia uzależnionego od niezdolności do pracy albo wniosku o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności postępowanie zawiesza się do dnia dostarczenia orzeczenia jeżeli osoba spełnia pozostałe warunki do otrzymania zasiłku stałego z wyłączeniem warunku całkowitej niezdolności do pracy.
Na okres zawieszenia postępowania przyznaje się z urzędu zasiłek okresowy w wysokości i na zasadach określonych w art. 38 ustawy o pomocy społecznej. Jeżeli orzeczenie zostanie dostarczone w terminie 60 dni od dnia jego otrzymania, zawieszone postępowanie podejmuje się, a prawo do zasiłku stałego ustala się, począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o przyznanie zasiłku stałego wraz z potwierdzeniem. Jeżeli orzeczenie zostanie dostarczone po upływie 60 dni od dnia jego otrzymania, zawieszone postępowanie podejmuje się, a prawo do zasiłku stałego ustala się, począwszy od miesiąca, w którym dostarczono orzeczenie.
Ubezpieczenie zdrowotne
Obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby pobierające zasiłek stały z pomocy społecznej niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu. Ośrodek pomocy społecznej zgłasza osoby do ubezpieczenia zdrowotnego. Składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest w okresie od dnia przyznania zasiłku stałego do dnia utraty prawa do zasiłku. Podstawą wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne jest kwota odpowiadająca wysokości przyznanego zasiłku stałego z pomocy społecznej.
Sprawienie pogrzebu
Zgodnie z art. 10 ust. 3 ustawy z dnia 31.01.1959 roku o cmentarzach i chowaniu zmarłych w przypadku braku osób uprawnionych do sprawienia pogrzebu, pogrzeb przeprowadza gmina miejsca zgonu.
W celu sprawienia pogrzebu przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Katowicach należy skompletować niezbędne dokumenty tj.:
2 akty zgonu;
kartę zgonu;
zgodę prokuratora na pochowanie zwłok (w przypadku nienaturalnej przyczyny zgonu).
Składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe
Osoba, która zrezygnuje z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania bezpośredniej, osobistej opieki nad długotrwale lub ciężko chorym członkiem rodziny oraz wspólnie niezamieszkującymi matką, ojcem lub rodzeństwem może ubiegać się o opłacenie składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.
Konieczność sprawowania bezpośredniej, osobistej opieki nad osobami, o których mowa powyżej stwierdza lekarz ubezpieczenia zdrowotnego w zaświadczeniu wydanym nie wcześniej niż na 14 dni przed złożeniem wniosku o przyznanie świadczenia.
Składka na ubezpieczenie jest opłacana przez okres sprawowania opieki.
Składkę opłaca się od kwoty kryterium dochodowego na osobę w rodzinie jeżeli dochód na osobę w rodzinie osoby ubiegającej się nie przekracza 150% kwoty kryterium dochodowego na osobą w rodzinie i osoba opiekująca się nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom z innych tytułów lub nie otrzymuje emerytury i renty.
Składka na ubezpieczenie nie przysługuje osobie, która w dniu złożenia wniosku:
- ukończyła 50 lat i nie posiada okresu ubezpieczenia (składkowego i nieskładkowego) wynoszącego co najmniej 10 lat
- posiada okres ubezpieczenia (składkowy i nieskładkowy) wynoszący 20 lat w przypadku kobiet i 25 lat w przypadku mężczyzn.
Usługi opiekuńcze
Osobie samotnej, która z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymaga pomocy innych osób, a jest jej pozbawiona, przysługuje pomoc w formie usług opiekuńczych lub specjalistycznych usług opiekuńczych. Usługi opiekuńcze lub specjalistyczne usługi opiekuńcze mogą być przyznane również osobie, która wymaga pomocy innych osób, a rodzina, a także wspólnie niezamieszkujący małżonek, wstępni, zstępni nie mogą takiej pomocy zapewnić. Usługi opiekuńcze obejmują pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych, opiekę higieniczną, zaleconą przez lekarza pielęgnację oraz, w miarę możliwości, zapewnienie kontaktów z otoczeniem.
Specjalistyczne usługi opiekuńcze są to usługi dostosowane do szczególnych potrzeb wynikających z rodzaju schorzenia lub niepełnosprawności, świadczone przez osoby ze specjalistycznym przygotowaniem zawodowym. Ośrodek pomocy społecznej, przyznając usługi opiekuńcze, ustala ich zakres, okres i miejsce świadczenia.
Rada gminy określa, w drodze uchwały, szczegółowe warunki przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze, z wyłączeniem specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi, oraz szczegółowe warunki częściowego lub całkowitego zwolnienia od opłat, jak również tryb ich pobierania.
Szczegółowych informacji udziela Gminny ośrodek Pomocy Społecznej w Sokolnikach.
Domy pomocy społecznej
Osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych, przysługuje prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej.
Osobę, kieruje się do domu pomocy społecznej odpowiedniego typu, zlokalizowanego jak najbliżej miejsca zamieszkania osoby kierowanej, chyba, że okoliczności sprawy wskazują inaczej, po uzyskaniu zgody tej osoby lub jej przedstawiciela ustawowego na umieszczenie w domu pomocy społecznej.
Osoba wymagająca wzmożonej opieki medycznej kierowana jest przez starostę do zakładu opiekuńczo-leczniczego lub placówki pielęgnacyjno-opiekuńczej.
W przypadku, gdy osoba bezwzględnie wymagająca pomocy lub jej przedstawiciel ustawowy nie wyrażają zgody na umieszczenie w domu pomocy społecznej lub po umieszczeniu wycofają swoją zgodę, ośrodek pomocy społecznej lub dom pomocy społecznej są obowiązane do zawiadomienia o tym właściwego sądu, a jeżeli osoba taka nie ma przedstawiciela ustawowego lub opiekuna – prokuratora.
Dom pomocy społecznej świadczy usługi bytowe, opiekuńcze, wspomagające i edukacyjne na poziomie obowiązującego standardu, w zakresie i formach wynikających z indywidualnych potrzeb osób w nim przebywających, zwanych dalej „mieszkańcami domu”.
Organizacja domu pomocy społecznej, zakres i poziom usług świadczonych przez dom uwzględnia w szczególności wolność, intymność, godność i poczucie bezpieczeństwa mieszkańców domu oraz stopień ich fizycznej i psychicznej sprawności.
Dom pomocy społecznej może również świadczyć usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób w nim niezamieszkujących.
Domy pomocy społecznej, w zależności od tego, dla kogo są przeznaczone, dzielą się na domy dla:
- osób w podeszłym wieku,
- osób przewlekle somatycznie chorych,
- osób przewlekle psychicznie chorych,
- dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie,
- dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie,
- osób niepełnosprawnych fizycznie.
Decyzję o skierowaniu do domu pomocy społecznej i decyzję ustalającą opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej wydaje organ gminy właściwej dla tej osoby w dniu jej kierowania do domu pomocy społecznej.
Decyzję o umieszczeniu w domu pomocy społecznej wydaje organ gminy prowadzącej dom pomocy społecznej lub starosta powiatu prowadzącego dom pomocy społecznej
W razie niemożności umieszczenia w domu pomocy społecznej z powodu braku wolnych miejsc, powiadamia się osobę o wpisaniu na listę oczekujących oraz o przewidywanym terminie oczekiwania na umieszczenie w domu pomocy społecznej.
Ustawa z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej (pdf)
